Basisveen Laag

Code
NUNIBA
Status
Formeel (Weerts & Busschers 2003).
Lithologische beschrijving

Bruin tot zwart veen, compact, lokaal kleiig en ingeschakelde kleilagen. In mindere mate gele tot groenbruine gyttjalagen (nabij de top).

Afzettingsmilieu

Veelal eutroof (riet-, zegge en broekveen), plaatselijk oligotroof (mosveen) moeras in laagland onderhevig aan een stijgende waterspiegel.

Definitie ondergrens

Geleidelijke overgang, met doorworteling, of scherp contact met periglaciaal zand (Formatie van Boxtel) of riviersilt en zand (Laag van Wijchen, Formatie van Kreftenheye, en Formatie van Kreftenheye ongedifferentieerd).

Definitie bovengrens

Geleidelijke overgang naar lagunaire klei (Laag van Velsen, Formatie van Naaldwijk) of humeuze rivierklei (Formatie van Echteld), scherp contact met kustzand en -klei (Laagpakketten van Walcheren, Schoorl en Zandvoort, Formatie van Naaldwijk).

Dikte indicatie
Tot ongeveer 2 m.
Geografische verbreiding
Kust- en riviervlaktes in West- en Noord-Nederland, fragmentarisch. Niet onderscheiden in het stroomgebied van de Rijn.
Regionale correlatie
Noordzee: Veelal meegenomen in de Elbow Formatie, gekarteerd in samenspraak met de Britse en Belgische Geologische Diensten; VK: British Coastal Deposits Group met Fenland en Breydon Formations, en Brittannia Catchments Group met Clippens Peat, Blelham Peat en Flanders Moss Peat Formations (McMillan et al. 2011); DUI: deel van de Holozäne Nordsee Formation (Brand et al. 1965; Barckhausen et al. 1977), Torfkomplex (Preuss 1979); BEL: Laag van Rotselaar (Gullentops et al. 2001).
Ouderdom
Groenlandien - Northgrippien (vroeg tot midden Holoceen). Sterk diachroon, gerelateerd aan de hoogte ten opzicht van de paleo-grondwaterspiegel (Jelgersma 1961, 1979; Van de Plassche 1982; Kiden 1995).
Holostratotype
Diepte (dikte) langs boorgat:
6,2 - 8,1 m (1,9 m) beneden maaiveld
Oorsprong naam
Geïntroduceerd door Hageman (1969) en Doppert et al. (1975) als eenheid aan de basis van het Laagpakket van Calais (Westland Formatie) om 'veen op grote diepte' aan te duiden.
Vorige benaming(en)
Geen. Oorspronkelijk onderdeel van het voormalige Laagpakket van Calais, Westland Formatie.
Gereviewed door (datum)
Wim Dubelaar (2018), Sytze van Heteren (2019).
Referenties
Barckhausen, J., Preuss, H., Streif, H.-J. 1977. Ein lithologisches Ordnungsprinzip für das Küstenholozän und seine Darstellung in Form van Profiltypen. Geologisches Jahrbuch Reihe A, 44, 45-77.
Brand, G., Hageman, B.P., Jelgersma, S., Sindowski, K.H. 1965. Die Lithostratigraphische Unterteilung des marinen Holozäns an der Nordseeküste. Geologisches Jahrbuch, 82, 365-384.
Doppert, J.W.Chr., Ruegg, G.H.J., Van Staalduinen, C.J., Zagwijn, W.H., Zandstra, J.G. 1975. Formaties van het Kwartair en Boven-Tertiair in Nederland. In: Zagwijn, W.H., Van Staalduinen, C.J. (eds.): Toelichting bij geologische overzichtskaarten van Nederland. Rijks Geologische Dienst, Haarlem, 11-56.
Gullentops, F., Bogemans, F., De Moor, G., Paulissen, E., Pissart, A. 2001. Quaternary lithostratigraphic units (Belgium). In: Bultynck, P., Dejonghe, L. (eds.), Guide to a revised lithostratigraphic scale of Belgium, Geologica Belgica, 4/1-2, 153-164.
Hageman, B.P. 1969. Toelichtingen bij de Geologische kaart van Nederland 1:50.000. Blad Goeree en Overflakkee. Geologische Stichting, Afd. Geologische Dienst, Haarlem.
Jelgersma, S. 1961. Holocene sea-level changes in the Netherlands. PhD Thesis, Leiden University.
Jelgersma, S. 1979. Sea-level changes in the North Sea basin. In: The Quaternary history of the North Sea. Symposia Universitatis Upsaliensis annum quingen-tesimum celebrantis. Almqvist och Wiksell, 238-248.
Kiden, P. 1995. Holocene relative sea-level change and crustal movement in the southwestern Netherlands. Marine Geology, 124 (1-4), 21-41.
McMillan, A.A., Hamblin, R.J.O., Merritt, J.W. 2011. A lithostratigraphical framework for onshore Quaternary and Neogene (Tertiary) superficial deposits of Great Britain and the Isle of Man. British Geological Survey Research Report, RR/10/03, 343 p.
Preuss, H. 1979. Die Holozäne Entwicklung der Nordseeküste im Gebiet der östlichen Wesermarsch. Geologisches Jahrbuch Reihe A 53, 3-84.
Van de Plassche, O. 1982. Sea-level change and water-level movements in the Netherlands during the Holocene. PhD Thesis, Vrije Universiteit Amsterdam, 148 p.
Weerts, H.J.T., Busschers, F.S. 2003. Beschrijving lithostratigrafische eenheid. Nederlands Instituut voor Toegepaste Geowetenschappen TNO. Utrecht.
Citeer als
TNO-GDN ([YEAR]). Basisveen Laag. In: Stratigrafische Nomenclator van Nederland, TNO – Geologische Dienst Nederland. Geraadpleegd op [DATE] op https://www.dinoloket.nl/stratigrafische-nomenclator/basisveen-laag.